top of page

Yunus Emre                                     

hayatına iliÅŸkin bilgiler henüz netlik kazanmamıştır fakat yapılan son araÅŸtırmalar baÄŸlamında 1241-1321 yılları arasında yaÅŸadığı kabul edilmektedir. Yunus Emre, Taptuk Emre dergâhında yetiÅŸmiÅŸtir. DoÄŸum yeri bilinmiyor. 13'üncü yüzyılın ortalarına doÄŸru MoÄŸal istilası ve Selçuklu Devleti'nin yıkıldığı dönemde yaÅŸadığı sanılıyor. Bu dönemin sarsıntı ve acıları Yunus'un eserlerinde derin izler bıraktı. Babasının adı Ä°smail. Medrese eÄŸitimi gördü. Arapça ve Farsça öÄŸrendi. Ä°ran ve Yunan mitolojisiyle, tasavvuf tarihini inceledi. Hacı BektaÅŸya da Sinan Ata'nın halifesi Taptuk Emre'nin dergahında hizmet etti. Taptuk Emre'nin düÅŸüncelerini yaymak için Anadolu'yu dolaÅŸtı. EskiÅŸehir Sarıköy, Manisa Buna ve Emreköy, Erzurum Dutçu Köyü, Isparta Keçiborlu ve Karaman'da adına yapılmış mezarlar var. Ama nerede öldüÄŸü ve gömüldüÄŸü kesin belli deÄŸil.

Tasavvuf yorumunu benimseyen Yunus Emre'nin keskin bir gözlem gücü, derin bir hoÅŸgörü anlayışı var. Åžiirlerini hece ölçüyle yazdı. Ama aruz denemelerine de yer verdi. Hece ölçüseyle yazdığı dörtlüklerin yanısıra yine hece ile beyitler ve gazeller de yazdı. Dili arı Türkçe deÄŸil. Yer yer Arapça ve Farsça tamlamalar kullandı. SaÄŸlığında düzenlediÄŸi divanı bulunamadı. Günümüzdeki divanları derlemedir. 1904'te birinci, 1924'te ikinci basımları yapılan Divan-ı Aşık Yunus Emre'nin yanısıra Burhan Toprak ve Abdülbaki Gölpınarlı'nın derleyip yayınladığı Yunus Emre divanları var.

 

​

Yunus Emre'nin Eserleri:

a. Divan

  • Yunus Emre'nin ilk önemli eseri Divan'ıdır.

  • Yunus Emre, Anadolu sahasında divan sahibi ilk sanatçı olarak deÄŸerlendirilmektedir.

  • Divan'ında kullandığı dilden hareketle OÄŸuz dilinin en yetkin isimlerinden biri olarak kabul görmüÅŸtür.

  • Yunus Emre Divanı'nda 400 civarında ÅŸiir mevcuttur.

  • Yunus Emre Divanı'nda hece ve aruz ölçüsü birlikte kullanılmıştır.

  • Ä°lahilerin çoÄŸu dörtlük yapısına sahiptir.

  • Divan'ın içerisinde gazel ve mesnevi nazım ÅŸekliyle yazılmış ÅŸiirler de vardır.

  • Onun asıl ölmez eseri, büyük bir aÅŸk ve düÅŸünüÅŸ ve coÅŸkuyla söylediÄŸi ÅŸiirlerini bir araya toplayan Divan'ıdır. Yunus Divanı'nda aruz vezniyle ve gazel ÅŸeklinde söylenmiÅŸ ÅŸiirler de vardır, fakat ÅŸair ilâhi'lerinin çoÄŸunu ve en güzellerini hece ve dörtlüklerle söylemiÅŸtir.

b. Risaletü'n Nushiyye

  • Yunus Emre'nin ikinci önemli eseri Risaletü'n Nushiyye (Nasihatlar Kitabı)'dir.

  • Bu eser mesnevi olarak kaleme alınmıştır.

  • Risaletü'n Nushiyye'nin 14. yüzyılın hemen başında yazıldığı araÅŸtırmacılarla kabul görmüÅŸtür.

  • Risaletü'n Nushiyye'nin 13 beyitlik bir mukaddimesi vardır.

  • Bu giriÅŸ bölümünden sonra mensur bir bölüme yer verilmiÅŸtir.

  • Risaletü'n Nushiyye sırasıyla ÅŸu üç bölümden oluÅŸur: Dasitan-ı Ruh ve Akıl, Dasitan-ı Kanaat, Dasitan-ı Gadab.

  • Emine Yeniterzi'ye göre bu eser "Türk edebiyatında pend-name türündeki ilk eser"dir.

Bir bahçeye giremezsen, durup seyran eyIeme                          yunus Emre

​

bottom of page